ETKİNLİK HAKKINDA
“Türkiye artık dış politikada ABD’den farklı şeyler söyleyebiliyor” İstanbul SBF M
“Türkiye artık dış politikada ABD’den farklı şeyler söyleyebiliyor” İstanbul SBF Mezunlar Derneği'nin düzenlediği "Türk Dış Politikasında Son Gelişmeler ve Ortadoğu" konulu toplantı 28 Mayıs 2009 Perşembe günü gerçekleştirildi. Aybay Vakfı'nın katkılarıyla, Taksim Sıraselviler Caddesi’ndeki Vakıf merkezinde yapılan toplantının konuğu İstanbul SBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Sönmezoğlu idi.
İstanbul SBF Mezunlar Derneği Başkanı Mehmet Kara da toplantının sunuş bölümünde yaptığı kısa değerlendirmede, son yıllarda uluslararası ilişkilerin küresel ölçekte yeniden şekillendiğini, bu çerçevede yaşanan her gelişmenin, Türkiye’yi doğal olarak çok yakından etkilediğini ve ilgilendirdiğini anlattı. Kara, sadece ülke sınırları içinden geçen/geçecek ulusal ve uluslararası çaptaki enerji nakil hattı projelerinin (www.botas.gov.tr) bile Kafkasya ve Ortadoğu gibi, dünyanın en hareketli coğrafyalarının yanı başında bulunan Türkiye’nin bölge ve dünya açısından taşıdığı önemi anlatmaya yeteceğinin altını çizdi.
1991 ÖNCESİ VE SONRASI
Prof. Dr. Sönmezoğlu, Türk dış politikasını Türkiye-ABD ilişkileri, Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileri ve Türkiye-Orta Doğu ilişkileri başlıkları altında ele aldı. Sönmezoğlu, Türkiye-ABD ilişkileri ekseninde Türk dış politikasının, iki bloklu dünyada yani 1991’lere kadar daha çok ABD’nin politikasına uyum gösteren bir karakter sergilediğini ifade etti. 1991’den sonra ise Sovyetler Birliği merkezli sosyalist blokun dağılmasıyla Türkiye ve ABD’nin bölgeye bakışlarında farklılaşmalar oluştuğunu ifade eden Sönmezoğlu, ancak ABD tarafının bunu kabullenmekte zorlandığını belirtti. Sönmezoğlu, ABD askerlerinin Türkiye üzerinden Irak’a geçişini öngören tezkerenin 1 Mart 2003 tarihinde TBMM’de reddedilmesine ABD tarafının duyduğu tepkiyi de buna bağlayan Sönmezoğlu’na göre yeni ABD Başkanı Barak Obama’nın TBMM’deki konuşmasında yer alan bir cümle ise artık bunun kabullenildiğini ortaya koydu: “ABD ve Türkiye her konuda aynı şeyleri düşünmek zorunda değil.”
Prof. Dr. Sönmezoğlu, ABD ve Türkiye’nin Balkanlara dönük politikalarının, Kosova, Bosna Hersek, Arnavutluk, Makedonya örneklerinde olduğu gibi belirli bir uyumluluk gösterdiğini anlattı. İki ülkenin Kafkaslar’daki politikalarında da Gürcistan-Azerbaycan (ABD bunun yanına Türkiye’yi de ekliyor) eksenli olmak üzere bir uyum içinde bulunduğuna değinen Sönmezoğlu, Ortadoğu’ya gelince ise uyumsuzlukların gözlendiğini kaydetti. Sönmezoğlu, sözünü ettiği uyumsuzlukların da Irak ve Filistin olmak üzere iki ana başlıkta ortaya çıktığına işaret etti.